هیچ محصولی در سبد خرید نیست.
دسته‌بندی نشده
آنچه باید درباره جراحی دندان عقل بدانید [دلایل، ریسک‌ها و عوارض]
اگر بزرگسال باشید، احتمالا تا الان حداقل یک دندان عقل درآورده‌اید. آیا تا به حال این سوال‌ها برایتان پیش آمده است: چرا باید دندان عقل را کشید؟ دندان عقل نهفته به چه دندانی گفته می‌شود؟ جراحی دندان عقل پیشگیرانه چیست و چرا بعضی از دندانپزشکان موافق انجام آن هستند؟ عوارض جراحی دندان عقل چیست؟ اگر دوست دارید برای این سوالات، پاسخ مناسب را بیابید، با ما همراه باشید.
آنچه در این مقاله می‌خوانید:
آیا همه افراد دندان عقل درمی‌آورند؟
چرا به جراحی دندان عقل نیاز داریم؟
دلایل جراحی دندان عقل پیشگیرانه
عوارض و ریسک‌های جراحی دندان عقل
جراحی دندان عقل چیست؟
جراحی دندان عقل، به روند خارج کردن دندان عقل از لثه به وسیله جراحی گفته می‌شود. دندان عقل که چهارمین دندان دائمی در بزرگسالان و سومین دندان آسیاب است، در اکثر موارد به دلیل نبود فضای کافی در لثه‌ها، منجر به درد، عفونت و یا مشکلات دیگر در دهان شده و نیاز به جراحی دارد.
در برخی موارد نیز، برای جلوگیری از بروز مشکلات احتمالی، دندانپزشک و یا متخصص جراحی فک و صورت تصمیم می‌گیرد دندان عقل را با جراحی از دهان بیمار خارج کند؛ حتی اگر دندان عقل در حال حاضر مشکل خاصی برای بیمار ایجاد نکرده باشد.
آیا همه افراد دندان عقل درمی‌آورند؟
دندان عقل، آخرین دندان دائمی است که در دهان ظاهر می‌شود. این دندان‌ها معمولاً بین 17 تا 25 سالگی ظاهر می‌شوند. ما انسان‌ها از نظر داشتن یا نداشتن دندان عقل به سه دسته تقسیم می‌شویم:
- برخی از افراد هرگز دندان عقل در نمی‌آورند.
- برای برخی دیگر، دندان عقل به طور طبیعی رشد می‌کند – درست مانند دندان‌های آسیاب معمولی – و هیچ مشکلی ایجاد نمی‌کند.
- بسیاری از افراد، دچار دندان عقل نهفته می‌شوند – دندان‌هایی که فضای کافی برای رشد طبیعی در دهان را ندارند. دندان عقل نهفته ممکن است به طور جزئی بیرون بیاید (نیمه نهفته) یا اصلاً بیرون نیاید (کاملا نهفته).
انواع دندان عقل نهفته
دندان عقل نهفته ممکن است:
- با زاویه نسبت به دندان کناری (دندان آسیاب دوم) رشد کند.
- با زاویه نسبت به سمت عقب دهان رشد کند.
- با زاویه 90 درجه نسبت به بقیه دندان‌ها رشد کند، به طوری که انگار دندان عقل در داخل استخوان فک دراز کشیده است.
- مانند دندان‌های دیگر مستقیماً به سمت بالا یا پایین رشد کند اما در استخوان فک محبوس بماند.
چرا به جراحی دندان عقل نیاز داریم؟
الف) اگر دندان عقل منجر به مشکلات زیر شود، احتمالاً نیاز به کشیدن آن داریم:
- درد
- گیر کردن باقیمانده غذا در پشت دندان عقل
- عفونت یا بیماری لثه (بیماری پریودنتال)
- پوسیدگی دندان در یک دندان عقل نیمه درآمده
- آسیب به دندان مجاور یا استخوان اطراف
- ایجاد کیست در اطراف دندان عقل
- ایجاد مشکل در درمان ارتودنسی برای صاف کردن دندان‌های دیگر
ب) در برخی موارد نیز، هنوز هیچ کدام از این مشکلات برای بیمار به وجود نیامده است؛ اما به تشخیص دندانپزشک به منظور جلوگیری از آسیب‌های احتمالی، دندان عقل کشیده می‌شود که در این حالت اصطلاحا گفته می‌شود جراحی دندان عقل پیشگیرانه انجام شده است.
دلایل جراحی دندان عقل پیشگیرانه
آیا کشیدن دندان عقل نهفته‌ای که هنوز مشکل و دردی برای فرد ایجاد نکرده کار درستی است؟ باید گفت که هنوز دندانپزشکان در این مورد به نظر جامعی نرسیده‌اند و میان آن‌ها اختلاف وجود دارد.
پیش بینی مشکلاتی که دندان عقل احتمالا در آینده ایجاد خواهد کرد، کار سختی است. اما دندانپزشکانی که موافق جراحی پیشگیرانه دندان عقل هستند، دلایل زیر را بیان می‌کنند:
- دندان عقل بدون علائم، همچنان می‌تواند حامل بیماری باشد.
- اگر فضای کافی برای رویش دندان وجود نداشته باشد، اغلب رسیدن به آن و تمیز کردن صحیح آن دشوار است.
- عوارض جدی دندان عقل در بزرگسالان جوان، کمتر اتفاق می‌افتد.
- افراد مسن ممکن است با مشکلات جراحی و عوارض بعد از جراحی مواجه شوند.
عوارض و ریسک‌های جراحی دندان عقل
کشیدن دندان عقل نهفته در اکثر موارد، عوارض طولانی مدتی را به دنبال ندارد. با این حال، این جراحی گاهی نیازمند یک روش جراحی است که شامل ایجاد برش در بافت لثه و برداشتن استخوان می‌شود. به ندرت، عوارض می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
سوکت خشک دردناک
به محل زخم جراحی، حفره یا سوکت (ساکت) گفته می‌شود. هنگامی که لخته خون پس از جراحی از محل زخم جراحی (سوکت) از بین می‌رود، استخوان بیمار در معرض تماس با محیط قرار گرفته و اصطلاحا سوکت خشک ایجاد می‌شود. حفره خشک با پانسمان توسط جراح دندانپزشک قابل درمان است. علائم ساکت خشک عبارتند از طعم یا بوی نامطبوع و درد ممتد یا ضربان دار در فک یا لثه.
عفونت در سوکت
عفونت در سوکت (محل زخم جراحی) به دلیل باکتری یا ذرات غذای گیر کرده ایجاد می‌شود و به دلیل امکان انتشار سریع در بدن، بسیار خطرناک است. عفونت باید سریعا توسط آنتی بیوتیک و یا روش‌های دیگر درمان شود. علائم عفونت سوکت شامل ترشح خون یا چرک از محل زخم، تب، لرز، اسپاسم عضلات فک، لثه‌های دردناک یا متورم در نزدیکی ناحیه زخم، طعم یا بوی بد در دهان هستند.
آسیب به دندان‌های مجاور، اعصاب، استخوان فک یا سینوس‌ها
احتمال آسیب دیدن عصب‌ها از جمله عصب سه قلو، در اثر کشیدن دندان عقل بسیار پایین است، اما صفر نیست. این آسیب اغلب موقتی است و بعد از چند هفته یا چند ماه بهبود می‌یابد. آسیب شدید، می‌تواند دائمی باشد. علائم آسیب عصب‌ها در اثر کشیدن دندان عقل عبارتند از: درد، بی‌حسی یا سوزن سوزن شدن در لثه، زبان، چانه، دندان‌های اطراف و لب پایین.
ریسک‌های ناشی از بیهوشی عمومی
یکی از راه‌های بی‌حسی قبل از شروع جراحی دندان عقل، بیهوشی عمومی است که در موارد خاصی به تشخیص دندانپزشک و یا جراح فک و صورت انجام می‌شود. بیهوشی عمومی، عوارض نادری دارد که احتمال بروز آن 1 در 10,000 است. عوارض بیهوشی عمومی عبارتست از گلو درد، تهوع و استفراغ، آسیب به دندان ها، پارگی (بریدگی) در لب‌ها، زبان، لثه‌ها و گلو، آسیب عصبی ثانویه به موقعیت بدن، آگاهی تحت بیهوشی، آنافیلاکسی یا واکنش آلرژیک، هایپرترمی بدخیم، پنومونیت آسپیراسیون، دپرسیون تنفسی، آسیب مغزی هیپوکسیک، رویداد آمبولیک، ایست قلبی و مرگ.
واکنش آلرژیک به دارو
ممکن است به داروهای تجویز شده توسط دندانپزشک یا متخصص جراح، حساسیت یا آلرژی داشته باشید. علائم حساسیت به دارو: تنگی نفس یا مشکل در تنفس، احساس بسته شدن گلو یا متورم و بزرگ شدن زبان، سرگیجه، تپش قلب، سوزش یا خارش پوست و تب. در صورت بروز هر یک از این علائم باید سریعا به اورژانس مراجعه کرد.
خلاصه
- دندان عقل، آخرین دندان دائمی است که در برخی موارد به دلیل نبود فضای کافی در لثه‌ها، مجبور به کشیدن آن هستیم.
- در دو صورت نیاز به کشیدن و جراحی دندان عقل وجود دارد: اول اینکه دندان عقل سبب بروز علائمی مانند درد، عفونت، پوسیدگی، آسیب به دندان‌های مجاور و… شده باشد، دوم برای جلوگیری از بروز مشکلات دهان و دندان در آینده (جراحی پیشگیرانه دندان عقل).
- احتمال بروز عوارض در جراحی دندان عقل نهفته بسیار پایین است و در بیشتر موارد، بیمار در مدت زمان کوتاهی بهبود پیدا می‌کند.
- برخی ریسک‌های این عمل عبارتند از: سوکت خشک دردناک، عفونت سوکت، آسیب به دندان‌های مجاور، اعصاب، استخوان فک یا سینوس‌ها، ریسک‌های ناشی از بیهوشی عمومی و واکنش آلرژیک به دارو.
منابع
1. https://www.nhs.uk/conditions/wisdom-tooth-removal/
2. https://www.mayoclinic.org/tests-procedures/wisdom-tooth-extraction/about/pac-20395268
3. https://www.webmd.com/oral-health/wisdom-teeth-adult
4. https://www.healthdirect.gov.au/surgery/removing-wisdom-teeth