آیا تا به حال برایتان پیش آمده که درمان اشتباهی بر روی دندانهای شما انجام شده باشد؟ با توجه به هزینههای بالای خدمات دندانپزشکی و اینکه در اکثر موارد این درمانهای اشتباه برگشت ناپذیر هستند، پیدا کردن راهی برای جلوگیری از بروز این اتفاق، از اهمیت بالایی برخوردار است.
در این مقاله میخواهیم راجع به این مسئله بیشتر صحبت کنیم. برای یافتن پاسخ سوالاتمان، نزد دکتر رضا افتخار آشتیانی، دندانپزشک، متخصص پروتز و مدرس دانشگاه شهید بهشتی رفتیم و از ایشان در خصوص درمانهای اشتباه دندانپزشکی که ممکن است مردم دریافت کنند، ریسکهای آن و نحوه جلوگیری از بروز این اشتباهات پرسیدیم که توضیحات ایشان را در ادامه میخوانید.
متاسفانه درمانهای اشتباه در دندانپزشکی بسیار رایج هستند. این درمانهای اشتباه در حالت کلی دو علت دارد:
- تشخیص اشتباه
- درمانکننده (دندانپزشک) اشتباه
که در مورد درمان کننده یا دندانپزشک اشتباه، دو عامل دخیل هستند: تجربه دندانپزشک و مسائل مالی. که در سالهای اخیر به دلیل شرایط اقتصادی به وجود آمده، اهمیت مسائل مالی در بروز این مشکل بیشتر شده و استفاده از مواد بی کیفیت نامناسب در این موارد به دلیل مسائل مالی، کیفیت خدمات درمانی دندانپزشکی را کاهش داده است.
ما برای اینکه بتوانیم جلوی درمانهای اشتباه را بگیریم، در حالت عادی دو راه داریم:
اول این که برویم و مثلا عکس OPG از دندانمان را به چند دندانپزشک مختلف نشان دهیم و ببینیم نظر هرکدامشان چیست و بعد یکی از آنها را انتخاب کنیم تا درمان ما را انجام دهد. در واقع در این روش از ارزیابی طرح درمانهای ارائه شده توسط پزشکان مختلف استفاده میکنیم.
دومین راه این است که درمان را نزد یک دندانپزشک انجام دهیم و بعد از اتمام کار به یک دندانپزشک دیگر مراجعه کنیم تا با تهیه عکس از دندان، کیفیت درمان انجام شده را ارزیابی کند. اینها تمام این کارها است. در واقع ما میخواهیم از درمان اشتباه جلوگیری کنیم.
تمام این کارها امکان پذیر است؛ اما هم هزینه بر است و هم اینکه با توجه به حجب و حیای ایرانی که وجود دارد در بسیاری از موارد درمانهای اشتباه، بیمار ترجیح میدهد که این موضوع را اصلا با پزشکش مطرح نکند. مثلا خود بنده در بسیاری از موارد به بیمارم که قربانی درمان اشتباه شده، میگویم این درمانی که برای شما انجام دادند اشتباه بوده، میخواهی خودم به دندانپزشکت اطلاع بدهم؟ اما فرد میگوید نه من خجالت میکشم! که به دلیل مسائل فرهنگی و حجب و حیای ایرانی است.
نقش بیمه دندانپزشکی انفرادی در جلوگیری از درمان اشتباه
خوشبختانه ما در گروه تخصصی آرمانیستا با ارائه بیمه دندانپزشکی انفرادی سرمد و همچنین بیمه ضمانت ایمپلنت، این دو مشکل (تشخیص اشتباه و دندانپزشک اشتباه) را نیز حل کردیم و کار را برای بیمار ساده کردیم.
1. رفع مشکل تشخیص اشتباه با ارائه طرح درمان استاندارد توسط تیم تخصصی
در خصوص جلوگیری از تشخیص اشتباه، باید گفت در حالت عادی طرح درمان را خود دندانپزشک ارائه کرده و خودش هم میخواهد درمان را انجام دهد. ما به جای این کار، طرح درمان را به یک گروه تخصصی سپردیم که حداقل چهار دندانپزشک با تخصصهای مختلف دندانپزشکی، عکسهای بیمار را با دقت بررسی کرده و برای این فرد یک طرح درمان استاندارد مینویسند.
پس آن دندانپزشکی که میخواهد درمان را اجرا کند، نمیتواند تغییری در درمان بدهد و مثلا بگوید که من این کار را میخواهم بیشتر انجام دهم. همچنین احتمال اینکه یک نکته را ندیده باشد و بعد از دو سه سال برای بیمار مشکل به وجود بیاورد از بین میرود.
2. رفع مشکل دندانپزشک اشتباه با انتخاب بهترین دندانپزشک توسط تیم آرمانیستا
در مورد جلوگیری از درمان اشتباه توسط دندانپزشک اشتباه، در واقع ما این کار را هم برای بیمار راحت کردیم. ما دندانپزشکی را انتخاب کردیم که هم مطمئن هستیم کارش را درست انجام میدهد و هم از کیفیت مواد مورد استفاده او مطمئن هستیم؛ چون هم چکاپ داریم و هم اینکه به صورت روزمره آن درمانی که برای بیمار انجام میدهد را ارزیابی میکنیم.
یعنی این طور نیست که فرد به دندانپزشک مورد نظر ما مراجعه کند، دندانپزشک درمان او را انجام دهد و در نهایت فقط به شرکت بیمه ما زنگ بزند و بگوید من درمان را انجام دادم؛ بلکه دندانپزشک موظف است عکسهایش را بفرستد، گزارش کامل ارائه دهد و در برنامه ما ثبت بکند. بنابراین تیم تخصصی ما به طور کامل بر روند اجرای درمان مناسب، نظارت دارد. و در صورتی که درمان به درستی انجام نشده باشد یا باید دوباره انجام شود و یا هزینه درمان باید به بیمار برگردانده شود.
در واقع ما به عنوان وکیل بیمار، هم از حق سلامتی بیمار و هم از حق پولی او دفاع میکنیم.
البته یک نکته که در رابطه با درمانهای اشتباه باید گفته شود، این است که متاسفانه این درمانهای اشتباه در دندانپزشکی صرفا مربوط به ایران نیست. ما مقالات زیادی داریم که مثلا 40 درصد درمانهای عصب کشی که در دنیا انجام میشود، اشتباه است! که بخش عمده آن به مسائل مختلف اقتصادی وابسته است و بخش دیگر به اینکه دندانپزشک چقدر تجربه کاری دارد. و واقعا ما در اینجا به عنوان وکیل بیمار، ممکن است بگوییم این درمان را این دکتر انجام دهد، آن درمان را یک دکتر دیگر انجام بدهد که تجربه بیشتری در آن زمینه خاص دارد؛ چون هدف غایی ما، رسیدن بیمار به خدمات درمانی مناسب و با کیفیت است.
خلاصه
درمانهای اشتباهی که در دندانپزشکی صورت میگیرد، عمدتا به دلیل تشخیص اشتباه و یا انتخاب دندانپزشک اشتباه اتفاق میافتد. برای رفع این مشکل در حالت عادی میتوانیم قبل از شروع درمان، با نشان دادن عکس دندان به چند پزشک مختلف و بررسی و ارزیابی طرح درمان ارائه شده از سوی هر کدام، دندانپزشک مناسب را انتخاب کنیم. راه دوم، این است که بعد از انجام درمان، مجددا از دندان عکس گرفته و توسط دندانپزشک دیگری ویزیت شویم. این راهها امکان پذیر ولی هزینه بر هستند و در برخی موارد جبران آثار سوء درمان اشتباه انجام شده، غیر ممکن است.
برای جلوگیری از درمان اشتباه، گروه تخصصی آرمانیستا با بهرهگیری از تیم دانشمحور که از متخصصین رشتههای مختلف دندانپزشکی تشکیل شده است، اقدام به ارائه طرح درمان استاندارد برای بیمار میکند که دندانپزشک معرفی شده امکان تغییر آن را ندارد و به این روش احتمال بروز خطا در تشخیص به صفر میرسد. همچنین با انتخاب دندانپزشک مناسب و با تجربه و حصول اطمینان از کیفیت مواد مورد استفاده توسط وی، احتمال بروز اشتباه در این مرحله نیز تا حد زیادی کاهش مییابد و بیمار میتواند با خیالی آسوده، خدمات درمانی مناسب و با کیفیت را دریافت کند.