ایمپلنتهای دندانی یکی از انقلابی ترین فناوریهای دندانپزشکی مدرن هستند و زندگی میلیونها بیمار را در سراسر جهان بهبود بخشیدهاند. ایمپلنتها معمولاً روشهای بسیار قابل پیش بینی و موفقیت آمیزی هستند. اما مانند سایر روشهای دندانپزشکی، ممکن است همیشه کارساز نباشند.
مانند همه انواع جراحی، گاهی اوقات ممکن است مشکلاتی رخ دهد. میانگین میزان عدم موفقیت ایمپلنتهای دندانی حدود 2 تا 3 درصد است که باعث میشود جراحی ایمپلنت یکی از ایمن ترین و موفق ترین روشهای دندانپزشکی موجود باشد. اما اگر شما یکی از معدود بدشانسها باشید چطور؟ ایمپلنت دندانی ناموفق معمولاً یک موقعیت نادر است، اما اگر برای شما اتفاق افتاد، نیازی به وحشت نیست. در این مقاله به بررسی برخی از علائم هشداردهنده شکست ایمپلنت و نحوه کمک در صورت نیاز به ایمپلنت جایگزین میپردازیم.
برای یادگیری نحوه تشخیص اینکه چه زمانی ایمپلنت دندان جدید نیاز به ارزیابی بیشتری دارد، ادامه مطلب را بخوانید.
آناتومی ایمپلنت
همانطور که قبلا در مقاله صفر تا صد جراحی ایمپلنت گفتیم، بیشتر ایمپلنتهای دندانی دارای سه بخش هستند:
- یک بدنه ایمپلنت تیتانیومی که در استخوان قرار داده شده است (پیچ ایمپلنت)
- اباتمنت ((abutment
- روکشی که روی اباتمنت ثابت شده و با دندانهای باقیمانده هم تراز است.
اگر حتی یکی از آنها شل یا شکسته شود، ممکن است مشکلاتی در هر یک از این سه قسمت ایجاد شود.
ایمپلنتها از فلز ساخته میشوند، اما یک فرآیند بیولوژیکی به نام osseointegration وجود دارد که به آنها اجازه عملکرد میدهد. در طی ادغام استخوانی، بدن سلولهای استخوانی زنده تولید میکند تا در اطراف سطح ایمپلنت رشد کرده و آن را به استخوان فک شما متصل کنند. با گذشت زمان، استخوان سالم به احاطه کردن ایمپلنت ادامه میدهد. اگر استئواینتگراسیون آنطور که باید اتفاق نیفتد، گهگاه میتواند بعد از کاشت مشکل ایجاد کند.
علت ناموفق بودن برخی ایمپلنتهای دندانی چیست؟
موفقیت یک روش ایمپلنت دندانی به عوامل زیادی بستگی دارد، اما برخی عادات و شرایط پزشکی میتوانند احتمال لق شدن ایمپلنت را افزایش دهند. برخی از شایعترین دلایل عدم موفقیت ایمپلنت عبارتند از:
1. شرایط پزشکی
دیابت، بیماری لثه و دندان قروچه میتواند به ایمپلنتی که در حال بهبود است آسیب برساند. بیماریهایی مانند پوکی استخوان که به استحکام و تراکم استخوان آسیب میزند، میتوانند لنگر زدن پیچ ایمپلنت را دشوار کنند. برای دریافت اطلاعات بیشتر درباره دندان قروچه و ایمپلنت دندان، این مقاله را بخوانید.
2. پرتو درمانی
بر اساس مطالعهای که در مجله دندانپزشکی بالینی و تجربی منتشر شده است، درمان مداوم سرطان ممکن است دلیلی برای توقف عمل ایمپلنت باشد، زیرا پرتودرمانی برای سرطانهای سر و گردن ممکن است از ترمیم طبیعی استخوان جلوگیری کند.
3. مصرف برخی داروها
برخی از داروها همچنین میتوانند شما را در معرض خطر ناکامی ایمپلنت قرار دهند. به گفته محققان دانشگاه بوفالو، ترکیبی در داروهای ضد افسردگی که بر میزان متابولیسم استخوان شما تأثیر میگذارد، میتواند برای افرادی که این داروها را مصرف میکنند، مشکلاتی ایجاد کند.
4. مصرف دخانیات یا الکل
همچنین باید به دندانپزشک خود اطلاع دهید که آیا سیگار میکشید و یا الکل مینوشید، زیرا این موارد میتوانند بر بهبودی شما تأثیر بگذارند. تحقیقات منتشر شده در مجله تحقیقات دندانپزشکی اشاره میکند بسته به اینکه ایمپلنت در کجای دهان قرار دارد، سیگار کشیدن ممکن است خطر عدم موفقیت ایمپلنت دندان را از میانگین 2 تا 3 درصد به 10 درصد افزایش دهد. بنابراین دندانپزشک ممکن است به بیمار توصیه کند که سیگار را به طور کامل یا حداقل تا زمانی که یکپارچگی استخوان کامل شود، متوقف کند.
5. عفونت
مانند همه انواع جراحی، خطر عفونت میتواند اثربخشی درمان را به خطر بیندازد. در مطب دندانپزشکی، دندانپزشکان مجرب از تمام تکنیکهای استریل پیروی میکنند تا در حد امکان از عفونت در طول عمل واقعی اطمینان حاصل کنند. با این حال، دهان پر از باکتری است و بیمارانی که دستورالعملهای بعد از جراحی را نادیده میگیرند یا از روال بهداشت دهان خود غفلت میکنند، ممکن است دچار التهاب بافت اطراف ایمپلنت دندانی شوند که منجر به عفونت و از دست دادن استخوان میشود.
6. حمایت ناکافی استخوان
برای موفقیت ایمپلنت، باید از هر طرف با استخوان ترکیب شود. بیماران بدون تراکم استخوان فک لازم ممکن است قبل از درمان برای حمایت از ایمپلنت نیاز به پیوند استخوان داشته باشند. اگر ایمپلنت بدون پیوند قرار داده شود، ممکن است پشتیبانی کافی برای اتصال آن به استخوان فک وجود نداشته باشد و باعث از کار افتادن ایمپلنت شود.
7. ریزحرکات (Micromovements)
پس از جراحی ایمپلنت، مهم است که دندانهای جدید تا حد ممکن در 8 تا 12 هفته اول بیحرکت بمانند تا استخوان در اطراف ایمپلنت رشد کند. ریزحرکات معمولا بعد از “ایمپلنتهای فوری” اتفاق میافتد و پیروی از هر توصیه غذایی برای به حداقل رساندن تأثیر گاز گرفتن یا جویدن روی ایمپلنت بسیار مهم است.
8. ایمپلنتهای دندانی قدیمی
فناوری ایمپلنت در دهه گذشته به طور قابل توجهی پیشرفت کرده است. اگر ایمپلنتها سالها پیش گذاشته شده باشند، ممکن است به سادگی فرسوده شده باشند. دندان پزشکان میتوانند ایمپلنتهای قدیمیتر دندان را با استفاده از آخرین فناوریها و مواد جایگزین کنند تا از ماندگاری و ظاهر طبیعی نتیجه مطمئن شوند.
چگونه میتوانم از عدم موفقیت ایمپلنت دندان جلوگیری کنم؟
اگرچه شکست در ایمپلنت دندان گاهی اجتناب ناپذیر است، اما اقداماتی وجود دارد که میتوانید برای افزایش شانس خود برای یک ایمپلنت طولانی مدت و موفق انجام دهید:
- بهداشت دهان و دندان را رعایت کنید. دو بار در روز مسواک بزنید و نخ دندان بکشید و از دهانشویه آنتی باکتریال استفاده کنید.
- پس از درمان، از مصرف غذاهای سفت خودداری کنید و از دستورالعملهای غذایی خاص دندان پزشک خود پیروی کنید.
- از غذاهای مفید برای لثه مانند ماهی، شیر و تخم مرغ استفاده کنید.
- حداقل دو هفته قبل از درمان ایمپلنت سیگار را ترک کنید و حداقل دو ماه پس از آن از کشیدن سیگار خودداری کنید.
- با استفاده از محافظ دهان از ایمپلنتهای خود در برابر دندانقروچه یا ورزشهای تماسی مانند بوکس، تکواندو و… محافظت کنید.
- قبل از کاشت ایمپلنت، با دندانپزشک خود در مورد عوامل خطری که میتواند موفقیت ایمپلنت شما را محدود کند، صحبت کنید. تغییر در وضعیت پزشکی یا داروها میتواند بر بهبودی و یکپارچگی استخوانی تأثیر بگذارد، بنابراین همیشه دندانپزشک یا متخصص دندانپزشک خود را از هرگونه تغییر در سلامتی و سابقه پزشکی خود مطلع کنید.
برای بررسیهای منظم به دندانپزشک خود مراجعه کنید تا مطمئن شوید که هرگونه مشکلی میتواند به موقع درمان شود. اگر ایمپلنت دندان دارید و هر یک از علائم بالا را تجربه کردید، باید در اسرع وقت برای ملاقات با دندانپزشک خود وقت بگیرید.
چگونه بفهمم ایمپلنت من از کار افتاده است؟
حرکت کردن ایمپلنت
اگر استخوان به درستی در اطراف ایمپلنت رشد نکند، در بیشتر موارد از روی حرکت کردن ایمپلنت میتوان متوجه شد. در ابتدا، این حرکت ممکن است خفیف باشد و فقط توسط دندانپزشک قابل تشخیص باشد، اما با گذشت زمان، ایمپلنتی که یکپارچه نشده است احساس لرزش میکند و ممکن است هنگام جویدن یا صحبت کردن حرکت کند. ایمپلنتی که از کار افتاده است به طور مداوم متحرک خواهد بود.
سایر علائم ایمپلنت دندانی که استخوان بندی را از دست داده است میتواند شامل درد، تورم یا عفونت باشد، اما همیشه اینطور نیست. اگر دندانپزشک متوجه شود که ایمپلنت شما متحرک است، ممکن است برای بررسی رشد استخوان، رادیوگرافی را توصیه کند. عکسبرداری با اشعه ایکس از ایمپلنت ناموفق، میزان قابل توجه استخوان از دست رفته در اطراف بخش فلزی ایمپلنت دندانی را نشان میدهد.
درد یا ناراحتی شدید
بدیهی است که درد متناوب در طول فرآیند بهبودی قابل انتظار است، اما اگر مدتی بعد از عمل ناراحتی زیادی را تجربه کردید، احتمال ناکامی ایمپلنت وجود دارد. اگر مطمئن نیستید که درد شما بخشی طبیعی از روند بهبودی است یا خیر، توصیه میکنیم احتیاط کنید و یک قرار ملاقات با پزشک خود بگذارید – درمان عوارض در اسرع وقت خطر شکست ایمپلنت را کاهش میدهد.
التهاب لثه
تورم و التهاب، جزئی پس از جراحی ایمپلنت طبیعی است. اما اگر لثهها قرمز و ملتهب هستند، این نشانه عفونت است و باید فورا درمان شود.
مشکل در گاز گرفتن یا جویدن
هنگامی که ایمپلنت به طور موثر عمل میکند، باید مانند دندانهای معمولی ظاهر و احساس شود، بنابراین اگر هنگام غذا خوردن احساس درد میشود، به احتمال زیاد مشکلی وجود ندارد.
نحوه درمان
خبر خوب این است که میتوانید ایمپلنت دندانی ناموفق را در حالی که تحت بی حسی موضعی هستید بردارید. اگر استخوان در اطراف محل ایمپلنت برداشته شده سالم باشد، نیازی به پیوند استخوان نخواهد بود. اگر استخوان تحلیل رفته باشد، دندانپزشک میتواند پیوند استخوان را برای بهبود محل قبل از جایگزینی ایمپلنت توصیه کند. قبل از قرار دادن ایمپلنت جدید، پیوند استخوان باید بهبود یابد. در طول بهبودی، دندانپزشک احتمالاً راههایی را برای کاهش عوامل خطری که باعث شکست ایمپلنت شدهاند، مانند ترک سیگار یا انتظار برای تکمیل هر گونه درمان سرطان، مورد بحث قرار میدهد.
گزینههای درمانی به علت عدم موفقیت ایمپلنت بستگی دارد، اما دندانپزشکان مجرب میتوانند برای کمک به بیماران عصبی و ناراحت، به آنها آرامبخش تجویز کنند.
استفاده از ایمپلنتهای جایگزین
اگر استخوان اطراف ایمپلنت دست نخورده باشد، دندانپزشک ممکن است بتواند به آرامی ناحیه را تمیز کرده و بلافاصله ایمپلنت را جایگزین کند. اگر از دست دادن استخوان را تجربه کرده اید، ممکن است قبل از کاشت ایمپلنت جدید به پیوند استخوان (که چند ماه طول میکشد تا بهبود یابد) نیاز داشته باشید. دندان پزشکان باید فک شما را معاینه کنند تا بهترین روش درمانی را برای شما تعیین کنند.
نتیجهگیری
ایمپلنت درمانی به یک روش رایج تبدیل شده است و احتمالاً در چند سال آینده محبوبیت بیشتری پیدا خواهد کرد. این بدان معناست که متخصصان دندانپزشک باید بیشتر با ایمپلنت ناموفق و عوارض مربوط به آن مقابله کنند. هنگامی که ایمپلنت با شکست مواجه میشود، باید یک برنامه درمانی مناسب برای هر بیمار با توجه به همه متغیرهای مربوطه ارائه شود. بیماران باید در مورد تمام روش های درمانی ممکن پس از شکست ایمپلنت مطلع شوند و رضایت خود را از مناسب ترین گزینه درمانی برای آنها اعلام کنند.
منابع
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4327689/
https://www.colgate.com/en-us/oral-health/implants/signs-of-a-failed-dental-implant/
https://thebristoldentist.co.uk/dental-implant-problems-what-happens-when-implants-fail/