افرادی که دچار مشکلات دندان میشوند، به طور معمول هنگام صحبت کردن یا لبخند زدن خجالت میکشند و به مرور زمان اعتماد به نفس خود را از دست میدهند. اما امروزه به راحتی میتوان این مشکلات را برطرف کرده و زیبایی را به چهرهی این افراد بازگرداند. برای ترمیم دندانها دو روش اصلی وجود دارد: یک راه، ترمیم با لمینت سرامیکی و راه دوم استفاده از کامپوزیت دندان است. در این مقاله به توضیح راه دوم و موارد کاربرد آن میپردازیم.
کامپوزیت چیست؟
مادهای خمیری بر پایهی رزین مصنوعی از مخلوط پلاستیک و سرامیک است که در دندانپزشکی برای موارد مختلف از جمله ترمیم استفاده میشود. این ماده به صورت آماده وجود دارد و معمولا هم رنگ با دندانهای طبیعی بوده و یک طیف رنگی متناسب با دندانهای هر فرد دارد. ویژگیهای این ماده ازجمله انعطاف پذیری، مقاومت بالا، درخشندگی و رنگ طبیعی آن و هزینهی کمتر نسبت به سایر روشها باعث شده طرفداران زیادی داشته باشد.
کاربرد و موارد استفاده
این مواد در ترمیم دندانها کاربرد زیادی دارند که بهطور مختصر به چند مورد اشاره میکنیم:
- جنبهی عملکردی
پوسیدگی یکی از مواردی است که نیاز به ترمیم دارد. در صورتی که پوسیدگی سطحی بوده و دندان از استحکام کافی برخوردار باشد دندانپزشک اقدام به پرکردن آن میکند. برای پرکردن دندان از دو نوع مواد استفاده میکنند. آمالگام مادهای تیره رنگ و فلزی است که نسبتا استحکام بیشتری داشته و برای دندانهای آسیا و عقبی مناسبتر است. کامپوزیت چون همرنگ دندانها است عموما برای دندانهای جلویی و شکستگیهای جزئی کاربرد بیشتری دارد. اما به دلیل زیبایی بیشتر، افراد ترجیح میدهند حتی دندانهای عقبی را هم با مواد سفید پر کنند. البته امروزه کیفیت این مواد نسبت به قبل بهتر شده و مشکلی برای بیمار ایجاد نمیکند. در صورت استفاده از آمالگام باید دندان را تا حدی تراشیده و حفرهای ایجاد کنند تا مواد درون آن قرار گرفته و محکم شود. اما در پرکردن دندان با کامپوزیت به این کار نیاز نیست و فقط قسمتهای آسیب دیده تراش داده میشوند. در نهایت، پس از قرار دادن این ماده در دندان با تابش نور آبی رنگ به استحکام مورد نظر میرسد.
با اینکه پرکردن دندانها با مواد سفید زیبایی بیشتری دارد اما باید به این نکته توجه کرد که این مواد در طول زمان دچار تغییر رنگ شده و چون استحکام و پایداری کمی دارد درصورت ترک خوردن باعث پوسیدگی عمیق میشود. یا ممکن است هنگام جویدن غذا متوجه حساسیت زیاد دندانهایتان شوید.
مورد بعدی که به ترمیم نیاز دارد شکستگی و لب پر شدن دندان است. در این حالت، دندانپزشک مواد را به صورت لایه لایه روی دندان قرار میدهد و پس از اینکه مواد با تابش نور مخصوص محکم شد پستی و بلندی رویهی کامپوزیت دندانی با استفاده از پولیش اصلاح میشود
- جنبهی زیبایی
گاهی اوقات مواردی در ترمیم به غیر از کاربرد درمانی، بیشتر جنبهی زیبایی دارند. از جمله مشکلات ظاهری میتوان به مواردی همچون فرم بد دندانها یا کج بودن آنها، وجود فاصلهی غیر طبیعی مابین دندانها، روی هم آمدن دندانها، تغییر رنگ، لکه و… اشاره کرد. در این موارد با مراجعه به دندانپزشک و انجام ترمیم، تمامی این مشکلات قابل درمان هستند. برای درمان کج بودن دندانها یا فرم بد آنها در صورتی که جزئی باشند به جای ارتودنسی میتوان از کامپوزیت دندان استفاده کرد. همچنین با کمک این ماده فاصله بین دندانها پر شده و همچنین در صورت وجود لکه یا تغییر رنگ دندان با استفاده از روکش کامپوزیت ظاهری زیبا خواهید داشت.
برای درمان مواردی که گفته شد قبل از هرکاری باید از سلامت لثهها مطمئن شد. زیرا در صورت وجود عفونت، افتادگی یا هر بیماری در لثه و حتی پوسیدگی دندان، این روش درمان با شکست مواجه خواهد شد. بنابراین ابتدا باید این موارد کنترل و رفع گردند. درصورت داشتن شرایط لازم، ابتدا دندانپزشک سطح رویهی دندان مورد نظر را کاملا تمیز و عاری از هرگونه مواد اضافی میکند سپس عمل قالبگیری انجام میشود. البته شما میتوانید رنگ متناسب با سلیقهی خودتان را انتخاب کنید. بعد از تمیز و خشک کردن کامل دندان با استفاده از چسبهای مخصوص، کامپوزیت روی دندان چسبانده میشود.
سپس از تابش نور با طول موج مشخص جهت سفت کردن مواد روی دندان استفاده میکنند. در نهایت برای ایجاد ظاهری طبیعی پولیش انجام میشود. بهتر است پولیش در دو جلسه تکرار شود تا تغییرات بیرون زدگی یا تورفتگی کاملا رفع شوند. البته تجربه و مهارت پزشک در این کار بسیار موثر است.
مراقبتهای بعد از کامپوزیت دندان
این روش درمانی مزایای بسیاری دارد اما درصورت عدم مراقبت شخصی و نداشتن مهارت کافی پزشک، با مشکلاتی مواجه خواهید شد. از این رو برای پیشگیری از این مشکلات باید بهداشت دهان و دندان را همیشه رعایت کنید. مخصوصا پس از انجام ترمیم با کامپوزیت از دهانشویهای که پزشکتان تجویز کرده استفاده کنید. مصرف قهوه، چای و نوشابه باعث تغییر رنگ روکش میشود. بنابراین بلافاصله پس از مصرف این مواد حتما مسواک بزنید. برای تمیز کردن بین دندانها از نخ دندان و ترجیحا مسواک نرم استفاده کنید و به هیچ وجه دخانیات مصرف نکنید. با رعایت این موارد طول عمر کامپوزیت دندانی شما بیشتر شده و دندانهای زیبا و سالمی خواهید داشت.